Oncofertility – zachowywanie płodności u pacjentek i pacjentów poddawanych terapii mogącej upośledzać potencjał rozrodczy. 

Choroba nowotworowa wymaga często zastosowania agresywnej radio- lub chemioterapii. Tego rodzaju leczenie, choć daje chorym szansę na powrót do zdrowia, nie pozostaje bez wpływu na płodność. Stopień uszkodzenia jąder lub jajników jest uzależniony od typu danego nowotworu, wieku Pacjenta w chwili rozpoznania choroby oraz rodzaju i intensywności leczenia.

Zachowanie płodności u kobiet

Zgodnie z Rekomendacjami Zespołu Roboczego d.s. zachowania płodności u kobiet leczonych z powodu nowotworów (Oncofertility) przy Konsultancie Krajowym w dziedzinie ginekologii onkologicznej pacjentki, które zdecydują się na zachowanie płodności, mają do wyboru możliwości terapeutyczne :

• Zamrożenie komórek jajowych (oocytów),
• Zamrożenie tkanki jajnikowej.

W przypadku kobiet najprostszą metodą zabezpieczenia płodności jest pobranie (OPU- ovum pick up) i zamrożenie komórek jajowych. W procedurze tej podczas punkcji jajników pobierane są kompleksy oocyt wraz z otaczającymi go komórkami ziarnistymi –  tzw. kumulusy.  Następnie kompleksy poddawane są inkubacji. W tym czasie oocyty powinny dokończyć proces dojrzewania  do stadium Metafazy II. W kolejnych etapach procedury oocyty po oczyszczeniu (usunieciu) komórek ziarnistych są poddawane najskuteczniejszej metodzie krioprezerwacji czyli witryfikacji.

 Innym rozwiązaniem jest zamrożenie tkanki jajnikowej i ponowne jej wszczepienie już wyleczonej pacjentce. Taki sposób daje kobiecie szansę zarówno na przywrócenie płodności, jak i funkcji hormonalnych.

Zachowanie płodności u mężczyzn

U mężczyzn, przed planowanym rozpoczęciem leczenia onkologicznego rekomenduje się pobranie i zamrożenie nasienia. Po wyzdrowieniu może być ono wykorzystane podczas zabiegu inseminacji lub programu in vitro. W przypadku azoospermii możliwe jest wykonanie biopsji jądra (TESE) i zamrożenie pobranego materiału w przypadku potwierdzonej obecności plemników.

Zachowanie płodności u pary

W sytuacji, gdy chory pozostaje w stałym związku i planuje potomstwo w przyszłości, skuteczne jest także zrealizowanie części programu in vitro i zamrożenie zarodków, jeszcze przed rozpoczęciem terapii.